Όσες φορές κι αν έχουμε ακούσει πως είναι μέρος της ζωής και της ανάπτυξής μας, η απόρριψη πάντα πονάει. Η εμπειρία πάντα μοιάζει με δίκοπο μαχαίρι που σου χαρίζει το αρχικό πλήγμα και ύστερα σε αφήνει με τις συνέπειες να αιωρούνται για αρκετά μεγάλο διάστημα. Αυτό που προκύπτει είναι μια τάση να διαμορφώνουμε τη ρουτίνα και την ζωή μας έτσι ώστε να αποφύγουμε πιθανά περιστατικά απόρριψης. Ενώ αυτό μοιάζει να είναι ένας φυσικός μηχανισμός προστασίας, το να αντιμετωπίσουμε και να αφομοιώσουμε την απόρριψη που συναντάμε στην πορεία μας αποτελεί κι αυτό επιλογή.
Η Απόρριψη δεν έχει Όρια
Ένας από τους λόγους που η απόρριψη φαντάζει τόσο ανελέητη είναι επειδή δεν έχει απολύτως κανένα όριο. Η απόρριψη μπορεί να υψώσει το επιβλητικό ανάστημά της σε κάθε τομέα της ζωής μας. Είναι τόσο ύπουλη που μπορεί να μπει ανάμεσα σε εσένα και τον ίδιο σου τον Εαυτό. Εάν έχουμε καταφέρει να αναπτύξουμε μια υγιή και συνεπή σχέση με τον εαυτό μας και τον κόσμο γύρω μας, οι συνήθεις απορρίψεις που συναντάμε στην καθημερινότητά μας μπορεί να περάσουν απαρατήρητες.
Ο όρος ‘απόρριψη’ κουβαλάει μια πολύ βαριά έννοια, αλλά σκέψου για μια στιγμή μερικές καθημερινές καταστάσεις που μπορεί να τη βιώσεις:
- Όταν στέλνεις ένα μήνυμα ή email και δεν παίρνεις απάντηση για ώρες ή μέρες
- Όταν σε προσκαλούν σε κάποιο κοινωνικό γεγονός την τελευταία στιγμή
- Όταν κάποιος φίλος ή σύντροφος απορρίπτει την πρόσκληση σου
Αυτά τα παραδείγματα δεν αποτελούν απαραίτητα ένδειξη απόρριψης και συχνά τα εκλαμβάνουμε πιο ήπια από τις ‘μεγαλύτερες’ αποτυχίες. Όταν αυτές οι στιγμές καταγράφονται στο μυαλό μας ως ‘απόρριψη’ στην ουσία πρόκειται για τις συναισθηματικές διασυνδέσεις μας, οδηγώντας μας σταδιακά να δίνουμε μια βαρύγδουπη σημασία ακόμα και σε παροδικές στιγμές.
Η απόρριψη κουβαλά ένα νήμα που υφαίνεται σε όλες τις πλευρές της ζωής μας. Αυτή η κλωστή είναι η σύνδεση που προκαλεί την αρνητική ερμηνεία της απόρριψης. Η αίσθηση του να σε απορρίπτουν δεν είναι ίδια σε όλες τις περιπτώσεις. Ανάλογα με τον τομέα της ζωής ή τη στιγμή, μπορεί να μην καταγραφεί καν σαν απόρριψη. Αντίθετα, σε άλλες στιγμές μπορεί να μοιάζει σαν να καταρρέει ο κόσμος σου.
Η ικανότητα της απόρριψης να ισοπεδώνει όλα τα όρια και να εμφανίζεται σε οποιοδήποτε τομέα της ζωής σου τις πιο απίθανες στιγμές είναι αυτό που την κάνει τόσο ισχυρή.
Ο σκοπός του να Αντιλαμβανόμαστε την Απόρριψη
Όπως με όλες τις συναισθηματικές εμπειρίες, έτσι και η απόρριψη έχει κάποιο σκοπό. Το πρόβλημα είναι πως η ένταση της αντίδρασής σου στην απόρριψη είναι συχνά δυσανάλογη σε σχέση με το εν προκειμένω γεγονός. Αυτή η τάση για υπερβολική αντίδραση μπορεί να αποδοθεί στην εξελικτική σημασία του να κατανοήσουμε την απόρριψη.
Πίσω στις μέρες του κυνηγιού και της συνάθροισης ήταν απαραίτητο να είσαι μέλος κάποιας φυλής. Η κοινότητα και η συνεργασία ήταν τρόπος ζωής και το να βρεθείς εκτός του κύκλου ήταν το χειρότερο πιθανό σενάριο. Σε εκείνο το χρονικό σημείο το να εξοστρακιστείς από την ομάδα, κάτι που τώρα εξισώνουμε με την κοινωνική δυσφορία και ντροπή, ήταν ζήτημα ζωής και θανάτου. Το να βρεθείς εκτός της φυλής σου σήμαινε πώς ήταν σχεδόν απίθανο να επιβιώσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Και τώρα ας επιστρέψουμε στη σύγχρονη εποχή, όπου η ενστικτώδης και σπλαχνική αντίδραση στο φόβο της απόρριψης μοιάζει λίγο εκτός τόπου και χρόνου. Τα ένστικτα της επιβίωσης που διαθέτουμε συνδέονται ακόμα βαθιά με τις συναισθηματικές μας αντιδράσεις, πράγμα που είναι και ο λόγος για τον οποίο η αυτογνωσία είναι ζωτικής σημασίας.
Όταν βρίσκεσαι να αντιμετωπίζεις μία κατάσταση απόρριψης, θυμήσου ότι το ένστικτό σου προσπαθεί να σε προστατεύσει με την έντονη του αντίδραση. Ρύθμισε την αντίδρασή σου εξετάζοντας τη συγκεκριμένη κατάσταση. Αν είναι σημαντική σε σχέση με τον πυρήνα της ζωής σου δράσε αναλόγως. Αν όχι αναγνώρισε το συναίσθημα της απόρριψης και επίτρεψε του να προσπεράσει.
Διαχείριση της Ευαισθησίας στην Απόρριψη
Είμαστε όλοι προϊόντα ποικίλων εξελικτικών μονοπατιών. Αυτό σημαίνει ότι οι ενστικτώδεις αντιδράσεις του κάθε ατόμου στην απόρριψη εκφράζονται με διαφορετικό τρόπο. Αν παρατηρείς πως έχεις οξυμένη σπλαχνική και συναισθηματική αντίδραση στην απόρριψη, ίσως να αντιμετωπίζεις ευαισθησία στην απόρριψη.
Η ανάγκη να ανήκουμε και να μας αποδέχονται είναι φυσιολογική καθώς η κοινότητα μας δίνει την αίσθηση του σκοπού και μας βοηθάει να διαμορφώσουμε τις ταυτότητές μας. Άνθρωποι που ζουν με ευαισθησία στη διαπροσωπική απόρριψη βιώνουν αυτή την ανάγκη σε μια μόνιμη κατάσταση που μοιάζει με την απελπισία. Αυτή η υπερευαισθησία τους στην πιθανή απόρριψη προκαλεί λανθασμένες ερμηνείες και διαστρεβλώσεις των πράξεων και λέξεων των άλλων, καθώς επίσης και παρορμητικές και μη ισορροπημένες αντιδράσεις.
Εάν εσύ ή κάποιος αγαπημένος σου βιώνει ευαισθησία στην απόρριψη μπορείς να ρυθμίσεις τις συναισθηματικές σου αντιδράσεις με τους ακόλουθους τρόπους:
- Εμβάθυνε στη γνώση σου για το πως η ευαισθησία σου στην απόρριψη επηρεάζει εσένα και τους άλλους
- Απόκτησε ενσυνειδητότητα χρησιμοποιώντας τη δύναμη της παύσης πριν αντιδράσεις
- Εξερεύνησε εναλλακτικές ερμηνείες αυτού που αντιλαμβάνεσαι ως απόρριψη. Προσπάθησε να βάλεις τον εαυτό σου στη θέση του άλλου
Δεν υπάρχει ντροπή στο να έχεις ευαισθησία στην απόρριψη και να βιώνεις έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις. Το να επιλέξεις να δουλέψεις το πώς διαχειρίζεσαι την απόρριψη θα αυξήσει συνολικά την ποιότητα της ζωής σου.
Πρακτικές Συμβουλές για την Διαχείριση της Απόρριψης
Όλοι θα αντιμετωπίσουμε στιγμές απόρριψης κατά τη διάρκεια της ζωής μας. Αντί να ξοδεύουμε χρόνο και ενέργεια σκεπτόμενοι πόσο φοβερά μπορεί αυτές στιγμές να μας κάνουν να νιώσουμε, μπορούμε να είμαστε προνοητικοί και να προετοιμάσουμε τον εαυτό μας να αντιμετωπίσει την απόρριψη με σθένος.
Παρακάτω αναφέρονται μερικά πράγματα που μπορείς να κάνεις για να σε βοηθήσουν να διαχειριστείς την απόρριψη με ευκολία:
- Αντιμετώπισε με ρεαλισμό τις πιθανότητες που έχεις για επιτυχία ή για ‘αποτυχία’. Εξέτασε την κατάσταση εκ των προτέρων και φαντάσου όλα τα πιθανά αποτελέσματα. Διατήρησε την αισιοδοξία σου αλλά προσπάθησε να μην πέσεις στην παγίδα της άρνησης.
- Να έχεις εναλλακτικές όταν αυτό είναι δυνατόν. Καταστάσεις όπως η αναζήτηση εργασίας μπορεί να γίνουν εξαιρετικά στρεσογόνες όσον αφορά την απόρριψη. Αν έχεις στείλει πολλές αιτήσεις αντί για μία ή δύο, τότε δημιουργείς περισσότερες πιθανότητες για τον εαυτό σου. Ακόμα και αν απορριφθείς, είναι λιγότερο πιθανό να αισθανθείς απελπισία.
- Διαχώρισε οποιαδήποτε απόρριψη βιώνεις από το ποιος είσαι. Η απόρριψη σε καμία περίπτωση δεν αντανακλά το ποιος ή ποια είσαι και αυτά που έχεις να προσφέρεις.
Όταν εμφανίζεται η απόρριψη το καλύτερο που μπορείς να κάνεις είναι να ελέγξεις τον Εαυτό σου. Πριν, κατά τη διάρκεια και αφού βιώσεις μία απόρριψη, σκέψου ρεαλιστικά και βρες το κέντρο σου. Θυμήσου πως ό,τι κι αν συμβαίνει εξωτερικά, ο εσωτερικός σου κόσμος δεν μπορεί να επηρεαστεί. Αγκάλιασε την απόρριψη σαν μία ευκαιρία για να μάθεις και να αναπτυχθείς και δείξε ευγένεια στον εαυτό σου καθώς αυτή σε προσπερνάει.
